Öğrenme güçlüğü; konuşma, dinleme, okuma-yazma, akıl yürütme ve matematik yeteneklerinin kazanılmasıyla birlikte ortaya çıkan bir gelişim bozukluğudur..

Öğrenme güçlüğü olan çocuğun zeka seviyesinin yaşıtlarından daha geride olduğu söylenemez. Öğrenme bozukluğu olan çocukların zeka seviyelerinin genellikle normal veya normalin üzerinde olduğu görülmektedir. Öğrenme bozukluğu, zeka seviyesinin bağımsız olarak konuşma, dinleme, okuma, okuduğunu anlama, heceleme, yazma, matematiksel hesaplamalar yapma ve kendini ifade etme gibi durumlarda kendini gösteren gelişimsel bir bozukluktur.

özel öğrenme güçlüğünün (Disleksi) nedeni tam olarak bilinmemekle beraber doğum öncesi annenin yetersiz beslenmesi, Geçirilen enfeksiyonlar, Doğum sırasında plasenta ve göbek kordonu anomalileri, Doğum sonrası geçirilen ateşli hastalık, nörolojik fonksiyon bozukluğu, genetik ve çevresel faktörlerin etki ettiği bilinmektedir. Vitamin ve mineral eksikliği ile beslenme bozukluğu çevresel faktörler arasında sayılmaktadır.

Öğrenme Güçlüğü Belirtileri Nelerdir?

Öğrenme güçlüğü belirtileri kişiden kişiye değişkenlik gösterebilir. Öğrenme güçlüğünü işaret eden temel belirtilerin yanı sıra dikkat eksikliği ve hiperaktiflik gibi durumlar da öğrenme güçlüğüne eşlik edebilir. Ülkemizde genellikle 1. Veya 2. Sınıfta fark edilen öğrenme güçlüğü kolayca tedavi edilebilir ve %100’e yakın bir iyileşme sağlanabilir.

YAŞLARA GÖRE ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ BELİRTİLERİ

OKUL ÖNCESİ DÖNEM

Sesleri kelimeleri ve harflerin sıralamasında güçlük yaşar.

Alfabetik sıralamayı yapamaz.

Kopyalama ve boyama yapmakta zorlanır. Sınırlı boyama yapamaz.

Hafızası zayıftır ve öğrenme güçlüğü yaşar.

Sık sık okula gitmek istemez.

Harf ve kelime oyunları oynarken yavaş tepki verir.

İLKOKUL DÖNEMİ

Okula gitme konusunda isteksizdir.

Konuşurken anlama en uygun kelimeyi seçmekte zorluk yaşar.

Sesleri, kelimeleri ve harfleri öğrenmede zorlanır.

Harfleri tanımakta, harfleri seslendirmekte, bu becerileri otomatikleştirmekte ve hızlı bir şekilde çözümlemekte zorlanır.

Kelimeleri hecelere ve harflere ayıramaz.

Okumada zorlanır.

Kelime ve ses bilgileri zayıftır.

Sesli okuması yaşıtlarına göre yavaş ve geriden takip eder.

Verilen komutlara uymakta zorlanır.

Plan yapamaz.

Endişeli görünürler.

Benzer/Sesteş harfleri karıştırarak d-b-p, m-n, t-f / b-p, t-d, f-v, s-z gibi okurlar.

Harf sırasını karıştırırlar: ve = ev …

Okurken harf atlarlar. güneş =günş

Alfabeyi öğrenmede zorluk yaşarlar. Harflerin yerini ve sırasını karıştırırlar.

Okurken satır atlaması yaparlar.

Okurken harf yada hece eklerler

Okurken harflerin yerini değiştirirler. portakal =porkatal

Noktalama işaretlerini kullanmazlar.

Yazıları okununca anlaşılamayacak derecede çirkindir.

Çarpım tablosu, haftanın günleri, bir yıldaki ayların sıralanışı gibi sıralı ezberleri karıştırırlar.

yön zaman kavramlarını (örneğin, sağ/sol)  karıştırırlar

Ödevlerini yapmayı unuturlar. Anne-babaların sık sık bu konularda uyardıkları ve bazen de çocukları yalancılıkla suçladıkları görülmek

Uzaklık ve derinlik algılamasında sorunlar yaşayabilirler. Bu nedenle bir tepsiyi taşırken devirebilir, ya da elindekileri daha sık yere düşürebilir, bazen de eşyalara çarpabilirler.

Bu çocukların tahtaya yazılan yazıları defterlerine not etmeleri yavaştır, arkadaşları bitirdiği halde onlar yazmaya devam ederler ve okunaksız yazarlar.

Yazılı kelimeleri öğrenmede ve hatırlamakta zorluk yaşarlar.

12’yi 21 yazarlar, p’yi d, d’yi b yazarlar ve bir kelimeyi oluşturan harflerin sırasını hatırlayamazlar.

okulda kitaplarının yerini unuturlar, eşyalarını kaybederler,

içinde bulundukları yılı, günü ve mevsimi ayırt edemezler.

Kahvaltıya öğle yemeği diyebilirler; dün, bugün ve yarını karıştırabilirler.

Gördüklerini hatırlayamazlar ya da zihinlerinde canlandıramazlar.

Konuşurken bir cümle ya da fikrin ortasından başlayabilirler ya da bir cümlenin ortasında durabilirler.

Bazı durumlarda toplama, çarpma yapabilirler; ama çıkartma ya da bölme yapamazlar.

Kimi zamanda matematiği yalnızca zihinden yapabilirler, ama yazamazlar.

ORTAOKUL VE LİSE DÖNEMİ

Okumada harf ve ses sıralamasında güçlük çeker

Ödevlerde ve sınava hazırlıkta çok daha fazla zaman harcar.

Sınavlarda yavaştırlar, yetiştiremezler.

Hafızası zayıftır.

İşleri planlayamazlar.

Öfke kontrolu bozukluğu vardır.

Okula gitmek istemezler.

ÜNİVERSİTE DÖNEMİ

Okuma, yazma ve matematiksel işlerden kaçınır.

Kendine güveni eksiktir.

Planlama becerisi yetersiz olduğundan sorumluluk almak istemez.

UMUT YILDIZI ÖZEL EĞİTİM VE REHABİLİTASYON MERKEZİNDE ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ VE  TERAPİ YAKLAŞIMI

Öğrenme güçlüğü destek eğitim programları, zekası normal veya normalin üstünde olup öze öğrenme güçlüğü yada disleksi tanısı çocuklar için uyguladığımız bir programdır. Bu çocuklar akranlarına oranla daha yavaş öğrenir. Kurumuzda çocuğun eğitim düzeyi belirlenerek hedeflenen doğrultuda gelişim ve değişim yaratmayı hedeflemekteyiz Bu değişimin başlayabilmesi ve etkili bir  terapi süreci için erken tanı çok önemlidir. Çünkü yaşamı boyunca eğitim ve sosyal hayatını olumsuz  etkileyebilecek bu durumun en erken  dönemde teşhis edilerek biran önce terapiye başlanması gerekir. Bu sayede hayatın erken döneminde öğrenme güçlüğünün sebep olduğu yetersizlikler çözülebilmektedir.

0-6 yaş döneminde bu çocukların konuşmaları yaşıtlarıyla kıyaslandığında  gecikmiştir. Sosyal ortamlarda içine kapanık olurlar, renk ve şekil kavramlarını karıştırır yada öğrenemezler. içinde, dışında, yanında gibi yön kavramlarını karıştırırlar., bilgisayar ve elektronik oyunları uzun süreli ve başarılı biçimde oynayabilirler. uzun süre televizyon seyretmekten hoşlanırlar. Akranlarına oranla zihinsel gelişimi, konuşması kelime dağarcığı  geri kalmıştır.

Okul öncesi dönemde psikolojik ve akademik gelişim basamaklarını tamamlayamazlar. Bu nedenle ilkokula başladıklarında zihinsel ve bilişsel gelişimleri henüz ilköğretim müfredatını öğrenmeye hazır değildir. Bu nedenle dinleme, konuşma, okuma, yazma, akıl yürütme ile matematik yeteneklerini kazanmasında ve kullanmasında önemli güçlükler görülür. Disleksi’li çocukların  eğitim alabilecek zihinsel gelişimleri  henüz tamamlanmadığı için okuyamazlar, yazamazlar ve matematiksel işlemleri kavramada zorluk çekerler.Bu nedenle kalabalık Sınıf düzeni içerisinde müfredattaki eğitim programını anlamakta ve  öğrenmekte güçlük çekerler. Bu çocukların disleksi konusunda uzmanlarla birebir  destek eğitim almaları gerekir

Umut yıldızı özel eğitim ve rehabilitasyon merkezine başvuran özel öğrenme güçlüğü (Disleksi)  ön tanısı almış çocuklara  başlarken  değerlendirme testi uygulamaktayız. Her çocuk için ayrı bir değerlendirme sonrası terapi programı oluşturmaktayız. Takvim yaşına göre geri kaldığı konuları ve alanları tespit ederek 6 aylık ve bir yıllık özel destek eğitim planı belirliyoruz. 

Özel öğrenme güçlüğü (Disleksi)   yaşayan bireylerin sadece akademik alanda değil yaşamlarında farklı  alanlarda da sorunlar yaşarlar. Kendilerini yeterli ve  uygun bir biçimde ifade edemedikleri için sosyal hayatta problem yaşayabilirler. Evde ailesinin sürekli görüştüğü tanıdıkları yada arkadaşlarının yanında rahat, hareketli ve oldukları gibi davranırlar.Ancak ilk girdiği farklı sosyal ortamlarda yada tanımadığı kişilerin yanında  ve alışkın olmadığı ortamlarda çekingen olurlar. kendini ifade edemez, kendilerini savunamaz sessiz olurlar. Bu çocuklar toplum içinde belki de en sık eleştirilen, suçlanan ve yargılanan çocuklardır. Okul başarısızlığı nedeniyle tembel, dağınıklığı nedeniyle savruk, sağını solunu karıştırması nedeniyle aptal, bazı harfleri karıştırması nedeniyle dikkatsiz, daha sık düşmesi ve eşyaları devirmesi nedeniyle sakar şeklinde haksız eleştirilere maruz kalırlar. Böyle bir durumda öğretmen ve aile çocuğa yüklenirken, çocuğun kendisi de aslında ne olduğunu anlayamaz. kendini bir türlü ifade edemediğini  ve hiç kimsenin onu anlamadığını düşünür. Elinden gelen çabayı göstermesine rağmen başarılı olamadığını düşünür.

Sonuçta içine kapanır ve kendine güveni azalır. Yaptığımız çalışmalarda kendilerini genellikle ‘Hiçbir şeyi doğru yapamıyorum. "Ben yeterince iyi değilim. "Ben aptalım.", "Ben geri zekâlıyım.", "Kimse beni sevmiyor." gibi duygu ve düşüncelerle ifade ettiklerini görüyoruz. Biz bu ifadelerden çocuğun öğrenme bozukluğu nedeniyle yaşantısının ona sunduğu deneyimlerin kendisini algılamada  olumsuz düşünceler geliştirmesine yol açtığını anlıyoruz. Çünkü, ailesi ya da öğretmeni çoğunlukla yalnızca olumsuz yönleriyle ilgileniyor olumlu yönlerini kimse takdir etmediği ve yok saydığı için bu durum onun kendini sevmemesine ve kabul etmemesine yol açıyor. Kendi dünyasını hep yanlışlardan (yanlış yazan, yanlış okuyan, yanlış hesaplayan) oluşan bir dünya olarak algılıyor ve sonuçta kendini sürekli yargılar hale geliyor. "Ben neden böyleyim sorusunu çok sık sorar. Aslında hiçbir zeka geriliği olmadığı halde hatta  bazıları üstün zekalı olduğu halde bu çocuklar haksız yere aileleri, öğretmenleri ve çevresi tarafından anlaşıldığı için  eğitim ve toplum dışına itilebilmektedirler. Bunu önlemek için uygun zamanda  gerekli akademik ve psikolojik destek verilmelidir. Yoksa özel öğrenme güçlüğü (Disleksi)  olan çocuklar yaşamın ilerleyen yıllarında depresif, kaygılı ve benlik saygısı düşük bireyler olabilirler.

Umut yıldızı özel eğitim merkezine devam eden disleksi tanısı almış çocukların tüm bunları yaşamasını önlemek için  uzman psikologlarla  Özgüvenini destekleyici ve benlik bilincini artırmak amaçlı psikoterapi programları  uygulanmaktadır. Ayrıca  Disleksi’li çocuklarda dikkat dağınıklığına da sık rastlanmaktadır. Kurumumuzda  bu çocuklara uzmanlar  tarafından sözel, işitsel, görsel eğitim metotları uygulanarak sistemli bir dikkat eğitimi de verilmektedir .

UMUT YILDIZI ÖZEL EĞİTİM MERKEZİ OLARAK  AİLELERE  NE TAVSİYE EDİYORUZ?

Bu çocuklar, özellikle öğrenme bozukluğunun tanınmadığı toplumlarda okulda ve ailelerinde anlaşılamama sorunu yaşarlar. Okuyamadıkları ya da yazamadıkları için zekâ düzeylerinden kuşku duyulur. Aileler paniğe kapılır, öğretmen öğretememenin sıkıntısını duyar. terapiye başlamazsa ilerleyen yıllarda  sorunlar artarak büyür. Çoğunlukla herkes çocuğa neden anlamıyorsun ve neden geri kalıyorsun diye yüklenir. çocuk ise elimden geleni yapıyorum neden olmuyor ve neden beni kimse anlamıyor diye düşünür. Gerçekte tüm bu olanlar çocuğun suçu değildir ve tek çaresi bireysel destek eğitimi almasıdır.

Öğrenme bozukluğunun ortaya çıkma nedeni ne olursa olsun, önemli olan ailelerin ve eğitimcilerin sorunun varlığını kabul edip çözüme yönelmesidir. Bu çocukların ailesi doğal olarak diğer anne babalarla kıyaslandığında  farklı duygular yaşarlar. Kimisi sorunun nedenini dışarıda görür ve çözümü, okul-öğretmen gibi dış etmenleri değiştirmekte arar. Kimisi suçluluk duyar, kızgınlık hisseder. Endişe veren bu durum, anne babaları depresyona kadar sürükler. Tüm bunlar, aslında çocuğunda özel öğrenme güçlüğünün (Disleksi)  olduğunu  bir türlü kabul edememesinden kaynaklı tepkilerdir. Çocuk ve anne baba açısından en olumlu yaklaşım, anne babanın sorunun varlığını kabul ederek en erken dönemde çocuğa yardım yoluna gidilmesidir.

Anne baba ve öğretmenlerini  çocukla pozitif bir iletişim halinde  olması önemlidir. Çünkü bu çocuklar Duyulmaya ve anlaşılmaya çok gereksinim duyarlar. Gerçekte zeki olduğunu, ama öğrenmek için diğerlerine göre daha çok zaman harcaması gerektiğini ve yavaş da olsa bir gün mutlaka yapacağına inandırmak gerekir. Benlik algısının güçlenmesi için kendiyle ilgili olumlu mesajlara  çok gereksinim duyarlar. çoğu zaman  etrafındakilerin beklentilerini karşılayamadığı için kendine  kızarlar. Geç olgunlaştığı için bağımsız bir birey olmak adına kazanacağı becerileri de geç kazanırlar. Toplu taşım araçlarını kullanmak, para hesabı yapmak, basit yemekler pişirmek, saati anlamak, masa hazırlamak, yatak toplamak, telefon kullanmak gibi işleri kendi başına başarmayı öğrenmek onlara iyi gelir. Çünkü, bağımsızlığa geçişte bu becerileri kazanmış olması önemlidir.

ANNELER BABALAR UNUTMAYALIM!!!!

Çocuklarımızın Gelecekte sevgi dolu, mutlu, hayatla barışık, insanları seven iyi yürekli güvenilir, çevresine saygılı bir birey olması okuma yazma yada akademik becerileri geç öğrenmesinden daha önemlidir. Onlar bizim çocuklarımız ve elimizden gelenin en iyisini yapmak isteriz onlar için. Kaldı ki özel öğrenme güçlüğü (Disleksi)   olan çocuklar bazı alanlarda üstün yetenekli olabilirler. Onların bu yönlerini keşfedebiliriz ve gelecekte çocuklarımız iyi arkadaş, iyi eş, iyi anne baba, işini iyi yapan bir meslek sahibi olabilirler. Yeter ki onları sevin destekleyin ve mutlaka özel destek eğitimi aldırın…